“Het bijzondere aan zo’n festival is dat je dicht op de artiesten zit én die artiest zit ook dicht op jou”, vertelt Arne Broekhoven, medeoprichter van Stukafest Nijmegen. “De charme van een huiskamerfestival zit ‘m in de betrokkenheid. En je krijgt een kijkje in andermans leven, want je zit bij iemand anders thuis op de bank.”
Nijmegen telt verschillende huiskamerfestivals die verspreid door het jaar heen op hun eigen manier woonkamers tot mini-podiums omtoveren. Zo is er Stukafest, dat in Nijmegen begon, maar inmiddels is uitgegroeid tot landelijk concept. “Ik zat in 2000-2001 in de Studenten Programmering Commissie van de Radboud Universiteit en we wilden heel low budget een festival organiseren”, vertelt Arne verder. “Het idee voor Stukafest is geïnspireerd op een festival op Texel dat in huiskamers plaatsvindt. Dat hebben wij toentertijd vertaald naar studentenkamers en we hadden er meteen een goed gevoel bij.”
Landelijk concept
“Het is uniek, kleinschalig en we hadden een goed verhaal om aan artiesten te vertellen. De eerste keer waren er in de voorverkoop maar zes kaartjes verkocht, maar gelukkig was het festival op de avond zelf wel uitverkocht”, lacht Arne. Omdat het in Nijmegen zo’n succes bleek, hebben anderen het concept vertaald naar meerdere studentensteden. “In de Nederlandse cultuur is het huis vaak erg privé”, gaat Arne verder. “Mensen schermen hun woning liever af en dat maakt het extra leuk dat je met zo’n festival even andermans leven binnen mag stappen.”
Veelzijdigheid
“Stukafest geeft een heel frisse blik op een studentenkamer: opeens staan er een paar geïmproviseerde sfeerlichten en versterkers, twintig bezoekers en een rapper in je kamer”, lacht Dave Coenen, programmeur Stukafest 2016. “Het geeft flink wat meer sfeer, knusheid en ook wat ongemakkelijkheid op dat misschien al knusse kamertje.”
Volgens Dave onderscheidt het festival zich door de veelzijdigheid: “Stukafest verdiept zich in alle disciplines. Meestal zie je een huiskamerconcert met een muzikant of band, maar op Stukafest komen ook acteurs, schrijvers, poëten, cabaretiers en zelfs chefs dit jaar. Daarmee is de definitie van huiskamerconcert herzien.”
Red Shoe Sessions biedt concerten in de huiskamer, maar ook het jaarlijkse festival Home Sweet Home in één van de wijken van Nijmegen. Hierbij staan de lokale artiesten centraal. “Doordat wij steeds op een nieuwe locatie concerten aanbieden, kan iedereen het programma vinden en komen kijken. Zo is er veel afwisseling in de muziek, de omgeving en de mensen die je naast je op de bank ontmoet. De wisselwerking tussen al die factoren maakt iedere Red Shoe Session uniek”, aldus Nick.
Festival der Kunsten
Een ander huiskamerfestival dat ook in één van de wijken van Nijmegen plaatsvindt, is Festival der Kunsten. De kunstenaars en bewoners die aan dit festival deelnemen wonen en/of werken in Bottendaal. “Maar het publiek komt zeker niet alleen uit Bottendaal”, vertelt organisator Enny Snoeren. “In deze gezellige wijk wonen en werken heel veel professionele kunstenaars”, zegt Enny. “Het is zo’n knusse buurt, maar veel mensen kennen elkaar helemaal niet en dat vond ik zo zonde. Daarnaast leek het mij interessant om de kunst en cultuur die in de wijk gemaakt wordt en leeft, uit te lichten. Mensen leren elkaar zo kennen en ze zien kunst”, aldus Enny.
De eerste editie van Festival der Kunsten vond in 2011 plaats en inmiddels is Enny een netwerk en veel enthousiaste bezoekers rijker. “Ik hou van de persoonlijke aanpak, ik benader mensen direct en ik heb inmiddels een groot netwerk van kunstenaars opgebouwd. Mijn belangrijkste doel van het festival is dat ik professionele kunst toegankelijk wil maken voor het publiek. Je hoeft niet per se naar een museum of een galerie om kunst te bekijken of te beleven, het kan gewoon in de woonkamer.”
Kloosterkino
In het Dobbelmannklooster vindt regelmatig een huiskamerfestival plaats waarbij korte animatiefilms gedraaid worden: Kloosterkino. Eén van de bedenkers en oprichters is Maarten van Gageldonk. “Ik heb een voorliefde voor korte animatiefilms, net als mijn collega Maik Hagens. Hij is zelf animator, dus dat verklaart waarom hij ook in de organisatie van Kloosterkino zit.” Het festival vindt plaats in de huiskamer van het Dobbelmannklooster en daarin past zo’n vijftig man. De avond is opgesplitst in drie kwartier films kijken, pauze en dan weer driekwartier films kijken.
Maar, het is meer dan dat, volgens Maarten. “We hechten veel waarde aan de knusse omgeving en een klein publiek. We vertonen films van goede kwaliteit en willen het huiskamergevoel creëren. We willen bezoekers het gevoel geven dat ze echt naar een voorstelling komen, waarbij het vooraf en na die tijd gezellig is en er ruimte is voor een borrel met (zelf gebrouwen) bier. Het gaat om het gevoel, we geven mensen een avondje uit.”
- Festival der Kunsten: 9 oktober 2016
- Kloosterkino: 18 juni 2016
- Red Shoe Sessions: 19 juli (Valkhof Festival, St. Nicolaaskapel
- Boek op de Bank: 2017
- Muziek bij de Buren: 11 december 2016
- Stukafest: 2017
Foto’s: Jasper van Koolwijk, Cansu Soyupak, Marjolein Zegers
